Wat is Waterland?
Waterland is een progressieve denktank die de linkse leegte te lijf gaat en antwoorden wil formuleren op de nieuwe uitdagingen van deze tijd. Waterland werkt aan een nieuw links verhaal over vrijheid, gelijkheid en solidariteit, daartoe geïnspireerd door de rijke tradities van het progressieve denken: de vrijzinnigheid, de sociaal-democratie en het sociale liberalisme. Waterland onttrekt zich bewust aan bestaande politieke scheidslijnen en neemt een onafhankelijke positie in tegenover de progressieve politieke partijen. Ons doel is een nieuwe doorbraak te bewerkstelligen in het spectrum van de progressieve politiek. De signatuur die wij daarvoor kiezen is het sociaal-individualisme: iedereen moet zich in vrijheid en bestaanszekerheid kunnen ontplooien, in zelf gekozen gemeenschappen, zonder anderen te schaden ('gelijkheid in keuzevrijheid').
Historie
In december 2004 kwam Waterland naar buiten met een website en een oprichtingsmanifest, dat in kortere vorm verscheen in de Volkskrant. Tot de initiatiefnemers behoorden Paul de Beer, Dick Pels, Marcia Luyten, Pieter Pekelharing, Jelle van der Meer, Ellen Walraven, Menno Hurenkamp en Dylan van Rijsbergen. Vanaf februari 2005 verschijnt het maandelijks politiek ezine Waterstof. Daarin worden debatten gevoerd over issues zoals islam en politiek, links paternalisme, de uitdagingen van het populisme, partijen- vs. personendemocratie, de Nederlandse identiteit, de vrijzinnige traditie, democratisch leiderschap, onderwijs, veiligheid en de toekomst van Europa. Waterstof wordt verluchtigd door de cartoons van Floris Solleveld en met de poëzie van een rijke selectie aan Nederlandse dichters. Zo publiceerden Tsead Bruinja, Thomas Möhlmann, Daniel Dee, Erik Jan Harmens, Lucas Hirsch, Manuel Kneepkens, Al Galidi en Hélène Gelèns reeds in het e-zine van Waterland. Het is in korte tijd uitgegroeid tot een hoogwaardig politiek platform dat plaats biedt aan een keur van bekende auteurs. Het aantal abonnees ligt inmiddels flink boven de 3000 en groeit gestaag. Vanaf september 2007 is ook Waterlog in de lucht: een blog waarop Waterlanders en gastschrijvers commentaar leveren op de politiek-culturele actualiteit.
Activiteiten en Publicaties
Ook organiseert Waterland publieksdebatten en interne breinstormen (‘Waterzooien’), die in het verleden onder andere gingen over onderwerpen als tolerantie, meritocratie, groei & geluk en het sociale kapitalisme. In mei 2006 vond een succesvol publieksdebat plaats over ‘nieuwe vaderlijkheid’ met Jeroen Dijsselbloem, Leonard Geluk, Jos van der Lans, Paul Frissen en Evelien Tonkens. In november 2006 presenteerde Waterland zijn eerste politieke pamflet, het Sociaal-Kapitalistisch Manifest, met Paul de Beer als voornaamste auteur, en debat-deelnemers als Ferd Crone, Kees Vendrik, Ewout Irrgang, Bas Jacobs, Alfred Kleinknecht en Roel Janssen. In januari 2008 verscheen Wat de Vrijzinnig-Democraten willen (red. Dick Pels), in april gevolgd door Slow Sex. Een erotisch beschavingsoffensief, geschreven door Brechtje Paardekooper en Dylan van Rijsbergen. In oktober 2008 verscheen Milde meritocratie. Een onderwijsagenda voor de 21e eeuw van Ewald Engelen. Bij de presentatie ervan werd gedebatteerd door Alexander Rinnooy Kan, Jeroen Dijsselbloem, Jos van Kemenade, Sjoerd Karsten en Leo Prick.
Invloed
In de afgelopen jaren heeft het links-liberale geluid van Waterland een duidelijke invloed uitgeoefend op het publieke en politieke debat in Nederland, o.a. als ondersteuning van de vrijzinnige koers van Femke Halsema binnen GroenLinks, van het sociale liberalisme van D66 en in de beginseldiscussie van 2005 in de PvdA. Ex-Waterlanders als Dick Pels, Paul de Beer, Marcia Luyten, Pieter Hilhorst, Rutger Claassen, Remko van Broekhoven en Dylan van Rijsbergen zijn in dit debat met hun boeken en opiniebijdragen prominent aanwezig. Tot de recente boeken van Waterlanders behoren o.a. Gelijk. Voor de noodzakelijke terugkeer van een klassiek ideaal onder redactie van Paul de Beer, Jelle van der Meer en Pieter Pekelharing (2006), Staat van tederheid van Remko van Broekhoven (2007), De economie van de eer van Dick Pels (2007) en Ziende blind in de sauna van Marcia Luyten (2008).
Het bestuur van Waterland (de 'Waterleiding') bestaat op dit moment uit , Jaap van Kampen en Irene Voskamp (voorzitter). De redactie van Waterstof wordt gevormd door Dirk de Hoog, Josip Kesic, Annemiek Onstenk, Jaap van Kampen, José Verwaal en Judith Elshout.
Waterland wordt tenslotte ondersteund door een Raad van Advies, bestaande uit onder andere ex-Waterlanders Dick Pels en Marcia Luyten.